Antibiyotik ne zaman kullanılmalı?

Bebekte/çocukta antibiyotik kullanımı

Antibiyotik, çocuğun ateşi yükseldiğinde ateş düşürücüden sonra kullanılan en yaygın ikinci ilaç gibi görünüyor. Hatta zaman zaman çevremizdeki arkadaş konuşmalarında duyabiliyoruz “boğazım ağrıyor, ateşim çok yüksek antibiyotiksiz geçmez” diyerek doktora gitmeden antibiyotik tedavisine kendi kararlarıyla başlıyorlar. Antibiyotik kullanmak iyileşme süresini kısaltır şeklinde bir yaklaşım var ki bu daha da yalnış bir düşünce.

Antibiyotik tüm ateşli hastalıklara iyi gelir mi?. Virüsle bakteri arasındaki fark nedir? Gereksiz antibiyotik kullanılırsa ne olur?. Antibiyotiğin yan etkisi olur mu?. Antibiyotik kullanım süresi nedir?. Uzun süreli antibiyotik kullanımı. Antibiyotik kullanılırken başka ne yapılmalı?

Antibiyotik tüm ateşli hastalıklara iyi gelir mi?

Hayır tüm ateşli hastalıklara iyi gelmez. Ateşin kaç gündür ve ne kadar yüksek olduğu takip edilmeli ve doktoruna bilgi verilmeli. İp ucu için çevrede yaygın bir hastalık var mı araştırılmalı (öpücük, beta gibi). Devamında yüksek ateşin sebebi öğrenilmeli ve eğer bakteri kaynaklı bir enfeksiyon varsa antibiyotik türü ve dozu doktor tarafından belirlenerek tedaviye başlanmalı. Çocuğunuzda yüksek ateş bulgusu görülür görülmez kendiliğinden antibiyotiğe başlanmamalı.

Soğuk algınlığı gibi basit hastalıkların yol açtığı ateş zaten birkaç gün içinde kendiliğinden geçecektir.Eğer bu gözlem yapılmadan hemen antibiyotiğe başlanmışsa iyileşmenin bu tedavi sonucu olduğu sanılabilir ama aslında değildir.

Viral enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisi işe yaramadığı gibi zararlı da olabilir.

Virüsle bakteri arasındaki fark nedir?

Antibiyotikler bakteriler içindir, virüsler üzerinde etkisizdir. Virüs bakteriye oranla daha küçük bir yapıya sahiptir. Vücudumuz virüslerle mücadele için kendi ürettiği antikorları kullanır. Virüs hastalıklarında bu antikorlar üretilene kadar beslenme, vitamin takviyesi, dinlenme gibi güç toplayıcı destekler uygulanır. İhtiyaç halinde ateş düşürücü gibi semptomatik tedavi ilaçlarıyla hasta rahatlatılır. Virüslerin neden olduğu en yayın hastalıklara örnek; grip, su çiçeği, uçuk, hepatit, kızamık, kabakulak gibi çocuk hastalıkların tamamı.

Bakterileri hastalıkları örnek; Beta dahil çeşitli bademcik enfeksiyonu, orta kulak enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, gıda zehirlenmesi, diş ağrısı (ağrı olduğuna göre diş çürük ve abseli demektir), çizik ve kesiklerle oluşan iltihaplar gibi

Gereksiz antibiyotik kullanılırsa ne olur?

Acil durumlarda hastalık kaynağını bakteriyel mi, enfeksiyon mu tespit edilene kadar tedbir amaçlı antibiyotiğe başlanabiliyor ancak bunun gerçekten acil durumlar haricinde sık sık olmaması önemli. Gereksiz antibiyotik kullanımı vücuttaki bakterilerin antibiyotikleri tanımasına, antibiyotiğe karşı güç kazanmasına sebep olur. Tabi daha sonra antibiyotik tedavisi gerektiren bakteri kaynaklı hastalıklarda ilaçlar etkisiz kalabilir.

Antibiyotiğin yan etkisi olur mu?

Evet olur, miniğimizde antibiyotik kullandığımızda da solunumla ilgili şikayeti var mı, cildinde kızarıklık, döküntü var mı, bulantı hatta kusma oluşuyor mu bakılmalı. Unutmamalıyız! Gereksiz ve sık antibiyotik kullanımı da yukarıdaki yan etkilere sebep olabilir. Penisilin türü antibiyotikler çok ciddi alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Özellikle ilk kullanımda çocuğunuzu çok iyi gözlemleyin (vücutta şişme, kızarma, nefes almada zorluk gibi belirtiler var mı? Varsa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurun.

Bizim kuzunun doktoru hemen her tür iğne uygulamasını tam teşeküllü bir hastane ortamında yaptırmamızı tavsiye ediyor. Böylece olası allerjik durumlarda acil müdahale şansına sahip oluruz.

Antibiyotik kullanım süresi nedir?

Antibiyotik tedavisi başlanıp bırakılabilecek bir yöntem olmadığından kendimizi iyi hissetsek bile kesinlikle tedavi sürecini tamamlamalıyız. Bu tedavi süreci ve dozu doktoruuz tarafından ayarlanmakta fakat genellikle bir haftadan kısa olmamaktadır. Bazı özel durumlarda tek veya üç dozluk iğne yoluyla antibiyotik uygulanabilir. Tabi yine buna doktorunuz karar veriyor. Özellikle küçük çocuklarda kusma varsa ağız yolu ile alınan antibiyotik oranı kontrol edilemediğinden  doktorunuz iğne yoluyla daha hızlı tedavi tercih edebilir. Antibiyok tedavisi yarım bırakılırsa iyileşmiş gibi olunsa da mikropların tamamı yok olmadığından tedavi tamamlanmış olmayacaktır. Bu sebeple belirlenen sürenin uygulanması önemlidir.

Uzun süreli antibiyotik kullanımı.

Uzun süreli antibiyotik kullanım zararları doktorların organlara zararı gibi tıbbi açıdan çok daha fazla bilgi vereceği önemli bir konudur. Burada değineceğimiz konu en yayıgın olan mantar. Şöyle ki antibiyotik kullanımı hastalığın kaynağı zararlı bakterileri yok ederken vücudumuzda doğal olarak bulunan faydalı bakterilerilere de zarar verir. Bunu yokluğunu fırsat bilen mantarlar vücudun yakın bölgelerinde ortaya çıkabilir. İnatçı pişik sandığımız kızarıklıklar ve özellikle bebeklerin ağzında görülen pamukçuk antibiyotik kullanımında artabilir. Özel tedavi gerektirebilen bu durumları da doktorunuza aktarın.

Antibiyotik kullanılırken başka ne yapılmalı?

Minik kuzunuzun yeterli sıvı alması önemli. Şikayetlerini hafifletmek ve miniğinizi biraz da olsa rahatlatmak için parasetamol (ağrı kesici) verebilirsiniz ancak doktorunuz özellikle asprin vermediği sürece vermemelisiniz.

İlk günden durumunu takip edip gelişmeleri not alın. Birkaç gün geçmesine rağmen miniğinizde hala iyileşme görülmüyorsa mutlaka doktorunuzu arayıp bilgilendirin.

Miniklere sağlıklı günler, sevgiler.