Aşının önemi!

Bebeğimiz büyürken evde, okulda, yaşam alanında sık sık hastalıklarla karşılaşmakta. Neyse ki aşılama yöntemiyle bebeğimizi önemli hastalıklardan koruyabiliriz. Aşılar kuzularımızı bu  hastalıklardan korumak için bağışıklık sistemiyle ortak çalışır.

Şimdikinden farklı olarak bizim bebeklik zamanımızda aşılar, uygulama sonrasında etkili ateş yaparmış. Kuzunun her aşısından sonra büyükler “ateş olacak” diyerek yeni anne olan benim psikolojimi paniğe karşı hazırlıyorlardı. Kuzunun 2. ayındaki aşılarını ailemin yanında sağlık ocağında yaptırmıştım. Tabi aşı sonrası hemen sormuştum “ateş olunca ne yapalım” diye. Artık aşıların nadiren ateş yaptığını ve endişelenmemize gerek olmadığı belirtilmişti. Bir soru daha “Özel hastanelerde yaptırdığmız aşı ile sizinki si aynı mı”. Hemşireyi güldürmüştüm. Evet hepsi aynı, aşılar Sağlık Bakanlığı tarafından dağıtılmakta. Hatta gittiğimiz sağlık ocağında kayıtlı bebek sayısı kadar aşı geldiği belirtildiğinden önce onlara aşı yapılmasını bekleyip, artan aşıyla misafir kontenjanından yararlanmıştık.

İsteğimiz üzerine eğer ateşi olursa kuzuyu rahatlatmak için fitil şeklinde ateş düşürücü vermişlerdi. Yumuşacık tenindeki aşı yeri acırsa birkaç defa sürebileceğimiz rahatlatıcı bir jel bile alındı. Evet her beden farklı olduğundan nadiren de olsa aşıların yan etkileri görülmektedir. Örneğin; hafif veya orta dereceli ateş, aşı yerinde kızarma-şişme-hassasiyet, uyuklama, iştah kaybı, kusma gibi. Aşı sonrası bebeğinizi takip edip, gerektiğinde doktorumuza bilgi vermeliyiz.

Aşının yan etkileri nelerdir?

Doktorumuzu aramamız gereken durumlara birkaç örnek; bebeğinizde uyandıramadığınız aşırı uyku hali, tiz ve sürekli ağlama, yüksek ateş/havale, renginde solma gibi… Yetişkin olarak bile bazen kullandığımız ilacın yan etkileri öyle ciddi görünüyor ki bize ilacı kullanmamayı bile düşünebiliyoruz. Tabi söz konusu minik bebeğimiz olunca kullandığımız şeylerin yan etkileri konusunda daha da temkinli davranıyoruz. Ancak unutmamalıyız ki bebeğimizi çok daha ciddi bir hastalıktan aşı sayesinde koruyabiliriz.

Bebeğiniz doğar doğmaz sağlık ocağına kaydediliyor ve sonra kolaylıkla aşısını yaptırabiliyorsunuz. Hatta sağlık ocağından sizin aşınız takip bile ediliyor. Kuzumun aşılarını doktoruna aylık muayeneye götürdüğümde yaptırdığım için sağlık ocağında aşı kaydı oluşmamıştı ve telaşla ilgili hanım “kızınızın eksik aşıları var” diye beni arayıp bulmuştu. Aşı defterini faksladıktan sonra karşılıklı rahatlamıştık. Evet önceleri bizde de sağlık ocakların yetersizlikleriyle ilgili bir fikir vardı. Fakat sonrasında arkadaşlarımıza aşılarını özel hastanelerde yaptırmanın gerek olmadığını bile aktarmıştık. Gitmişken boy ve kilo ölçümünü de yaptırabilirsiniz. Bu ölçümleri bebeğinize ait bir deftere kaydederseniz büyüme oranını, yaptıklarını rahat takip ettiğiniz gibi ileride bakıp mutlu da oluyorsunuz. Kuzumun herşeyini kaydeden, ona faydalı olacak belgeleri saklayan birisi olarak bunu asla unutmam dediğim bir çok şeyi ancak okudukça hatırlayabiliyorum.

Sağlık hizmeti aldığımız ortamların mümkün olan en sakin saatlerine seçmeye gayret ediyoruz. Çünkü özellikle aşıları tamamlanmamış bebekler hasta olan diğer çocuklardaki hastalıklara karşı açık hedef olabiliyorlar. Hiç unutmam kuzunun bir aylık muayinesinde bekleme odasında randevu saatimizi bekliyorduk. Oyun alanında birkaç minik cıvıldıyordu. Sonra muayine için doktorun odasına girdiler. Sadece birkaç dakika sonra doktor hanım telaşla dışarı çıkıp “lütfen bebekle siz etrafla temas halinde bulunmayın, odamdaki küçük kızamık geçiriyor” diye uyarmıştı. Ve sık sık ta doktorumuzdan çocuğunuzla temasta bulunanlar dışarıdan geldikten sonra mutlaka ellerini yıkasınlar, henüz aşıları tamamlanmadığı için buna dikkat edilmesini sağlayın uyarısında bulunuyordu.

Aşıları doktorunuzla birlikte takip etmelisiniz

Aşılar düzenli ve zamanında uygulanmalı. Aşı yapılacağı zaman çocuğun sağlığının yerinde olması tercih edilir (alerjik kaynaklı burun tıkanıklığında kaynağın enfeksiyondan değil de alerjiden olduğu belliyse aşı yapılabilir). Mecbur kalındığında hafif soğuk algınlığı veya basit hastalıklarda doktorunuzun bilgisi dahilinde uygulanabilir.

Zamanında ve düzenli aşılanan çocuklar difteri, boğmaca, tetanos, çocuk felci, kızamık, verem, hepatit B gibi ciddi rahatsızlıklardan korunmuş olur.

Yine şehir dışında olduğumuz 3. ay konrolünde doktorumuz Rotavirüs aşısını tavsiye etmişti. Ağır ishale neden olan virüsten koruyan aşının ilk dozunu 3. ikinci dozunu 5. ayda yaptırabilecektik. Sağlık ocağından alamadığımız aşıyı eczaneden alıp yaptırmıştık. Fakat o gün çok üzülmüştüm. Sonuçta biz aşıyı alıp bebeğimizi ciddi sorunlara yol açan rotavirüsün sebep olduğu ishalden korumuştuk fakat ya alamayan ailelerin bebekleri ne olacaktı. Şanslıydım, benim doktorum tavsiye etmişti. Ya tavsiye alabilecek imkana sahip olmayan bebekler, aileleri ne yapıyordu. Her an unutulacakmış gibi görünen tavsiye sözcüğünden beri çevremdeki tüm bebekli ailelere bu konuyu açıp uzun uzun anlatıyorum ve “aman doktorunuza siz hatırlatın” diyorum. Çünkü bu virüs nedeniyle çok ciddi sayıda bebek hastaneye yatmak zorunda kalıyormuş ve malesef yüksek oranda minicik bedenler hayatta kalma mücadelesi veriyormuş. Şiddetli ishal, ateş ve kusma belirtileriyle ortaya çıkan Rotavirüs dirençli bir virüs olduğundan kolayca da bulaşabiliyormuş. Hatta temizlik konusunda hassas olmak bebeğinizi bu hastalıktan korumaya yetmiyormuş. Yani bebeğinizi bu hastalıktan korumanın en iyi yolu aşı yaptırmak. Böylece rotavirüs aşıları vücutta antikor oluşturarak bebeğinizin rotavirüsüyle karşılaştığında dirençli olmasını sağlar. Üstelik ağız yoluyla yapıldığından çok kolay ve bebeğiniz açısından acısız.

Kızım alerjik bir bünyeye sahip olduğu için araştırırken dikkatimi çekmişti. Grip aşısı yumurtaya alerjisi olanlara yapılmamaktaymış. Yumurta alerjisi bazı aşılarla ters reaksiyon riskini artırabiliyormuş, bu nedenle aşı öncesi alerjik bilgiyi mutlaka doktorumuzla paylaşmalıyız. Alerji üzerine uzman olan doktorumuzla bu konu üzerinde hiç konuşmasakta bu bilgiyi belirtmeden geçemeyeceğim. (Hatırlatmanın zararı olmaz)

Aşı öncesi doktorunuza çocuğunuza kullandığınız ilaçlarla ve varsa hastalık geçmişiyle (havale, epilepsi) ilgili bilgi vermeniz de önemli.

Kuzumun anaokulundan 5 yaş altı çocukların eksik aşılarının tamamlanması ve yeni eklenen Hepatit A ve Su çiçeği aşılarının yapılmasıyla ilgili doktorumuzla görüşmemizi hatırlatan bilgi maili geldi. Zaten 6 ay arayla iki doz yapılan Hepatit A aşısının 2. dozunu yaptırmak için zaman kollarken bu aşılar hakkında da bilgi almak üzere doktorumuzu aradık. Konuyla ilgili daha fazla bilgi almak ve aşının uygulanma zamanını, kaçırıldıysa telafi durumunu doktorla konuşmak gerek.

Unutmayın aşılar bebeğinizi/çocuğunuzu hastalıklara karşı koruyan hem ekonomik, hem de pratik tek yoldur.